NUMARALI
HADİS-İ ŞERİF:
154- (2245) حدثنا
أبو بكر بن
أبي شيبة.
حدثنا أبو
خالد الأحمر
عن هشام، عن
محمد، عن أبي
هريرة،
عن
النبي صلى
الله عليه
وسلم "أن
امرأة بغيا رأت
كلبا في يوم
حار يطيف
ببئر. قد أدلع
لسانه من
الطش. فنزعت
له بموقها
فغفر لها"
[ش
(بغيا) البغي
هي الزانية.
والبغاء،
بالمد، هو
الزنى. (يطيف)
أي يدور
حولها. يقال:
طاف به وأطاف،
إذا دار حوله.
(أدلع لسانه)
أدلع ودلع لغتان.
أي أخرجه لشدة
العطش.
(بموقها)
الموق هو الخف،
فارسي معرب.
ومعنى نزعت له
بموقها أي
استقت. يقال:
نزعت بالدلو
إذا استقيت به
من البئر
ونحوها،
ونزعت الدلو
أيضا].
{154}
Bize Ebû Bekir b. Ebî
Şeybe rivayet etti. (Dediki): Bize Ebû Hâlid EI-Ahmer. Hişâm'dan, o da
Muhammed'den, o da Ebû Hureyre'den, o da Nebi (Sallallahu Aleyhi ve
Sellem)''den naklen rivayet etti. Şöyle buyurmuşlar :
«Fahişe bir kadın sıcak
bir günde bir köpeğin su kuyusu etrafında dolaştığını görmüş. Hayvan
susuzluktan dilini sarkıtmışmış. Ve ona mesti ile su çıkarmış da; kadına mağfiret buyurulmuş.»
155- (2245) وحدثني
أبو الطاهر
أخبرنا
عبدالله بن
وهب أخبرني
جرير بن حازم
عن أيوب
السختياني، عن
محمد بن
سيرين، عن أبي
هريرة. قال:
قال
رسول الله صلى
الله عليه
وسلم "بينما
كلب يطيف
بركية قد كاد
يقتله العطش.
إذ رأته بغي من
بغايا بني
إسرائيل.
فنزعت مزقها،
فاستقت له به،
فسقته إياه،
فغفر لها به".
[ش
(بركية) الركية
البئر].
{155}
Bana Ebu't-Tâhir de
rivayet etti. (Dediki): Bize Andullah b. Vehb haber verdi, (Dediki): Bana Cerîr
b. Hazim Eyyubu Snhtiyaniden, o da Muhammed b. Sirîn'den. o da Ehû Hureyre'den
naklen haber verdi. Şöyle demiş: Resulullah
(Sallallâhu Aleyhi ve Sellem):
«Bir defa bir köpek bir
su etrafında dolaşıyordu Az daha susuzluk onu öldürüyordu. Anîden onu Benî
îsrâii fâbişelerinden bir fahişe gördü. Hemen mestini çıkararak onunla köpeğe
su çekti ve hayvanı suladı. Bu sebeple de kendisine mağfiret olundu.»
buyurdular.
İzah:
Bu hadisi Buhâri
Müsâkat, Mezâlim Edeh ve Enbiya bahislerinde; Ebû Dâvud «Kitâbu'l-Cihâd'da
tahric etmişlerdi*
«Her bir yaş karaciğer
hakkında ectr vardir.» cümlesinden murad Her canlıyı doyurup sulamakta ve
yardımda bulunmakta sevab vardn demektir. Canlıya yaş kaıaciğer denilmesi
ölünün cismi ve ciğerleri kuruduğu içindir. Nevevî diyor ki: Bu hadiste
muhterem olan hayvan'a iyilikte bulunmaya teşvik vardır. Muhterem hayvan
öldürülmesi emredilmeyendir. Öldürülmesi emrolunan hayvan hakkında ise şeriatın
emrine imtisal olunur. Öldürülmesi emredilen harbi kâfir, mürted, kuduz köpek
hadîste sayılan beş fasik hayvan ve bu mânâda olanlardır. Muhterem hayvanı
sulamak ve doyurmak gibi iyiliklerde bulunmakla sevab hasıl olur. Bu hususta
hayvanın sâhibli olup olmaması, kendinin veya başkasının olması müsavidir.»
Davudi: «Bu hadis bütün
hayvanlar hakkında âmmdır.» demişştir. Ebû Abdü'l-Melik ise onun Beni îsrâil'e
ait olduğunu söylemiş, müslümanlıkta köpeklerin öldürülmesi emrolunduğunu
hatırlattıktan sonra hadîsin bazı zararsız hayvanlar hakkında vârid olduğunu iddia
etmiş: *Çünkü domuz gibi öldürülmesi emrolunan hayvan zararı artsın diye su
vererek kuvvetlendiriiemez.» demiştir. Allâme aynî Ebû Abdü'l-Melik'e cevab
vermiş hadisin Benî İsrail'e âit olduğu iddiasını delilsiz bir iddia olarak
vasıflandırmış. köpeklerin öldürülmesi emrinin de neshedildiğini hatırlatmış,
bu hadisin bazı zararlı hayvanlara mahsus oluşu iddiasını da tehakküm
saymıştır. Aynı şunları söylemiştir: Neveviye de şaşarım, hadîsin muhterem
hayvanlar hakkında umumi olduğunu iddia ediyor. Bu dahi delilsiz bir davadır.
Hadisin aslı Allah mahlûklarına şefkat göstermeye mebnidir. Şefkat göstermezse
zararlı hayvanı öldürmeye münâfi değildir. Böyle bir hayvanı evvelâ sular sonra
öldürür. Çünkü biz öldürmeyi bile qüzel yapmakla me'muruz,
Allah'ın şükretmesinden
murad. onun amelini kabul buyurması, sevab yazması ve affetmesidir.